شروط ضمن عقد ازدواج تعهداتی است که در حین ازدواج با توافق زن و شوهر وارد مفاد قرارداد ازدواج آن‌ها می‌شود.
شروط ضمن عقد ،این شروط را می‌توان در سند رسمی ازدواج ذکر کرد و با امضای دو طرف رسمیت داد. این شروط در قانون ذکر نشده‌اند و به انتخاب طرفین چه در هنگام ازدواج و چه پس از آن انتخاب می‌شوند.
وضعیت نامساعد اقتصادی باعث شده «بچه‌دار نشدن» به عنوان یکی از شروط ازدواج میان جوانان باشد.
نه به مفهوم قانونی و رسمی که میان بسیاری از جوانان این یکی از شرط‌های حالا رایج شده است.
عجیب‌ترین شروط ضمن عقد که بسیار رایج شده:
_تهیه نکردن مسکن، مد تازه ازدواج:
بدیهی است که اغلب ریشه‌های بالا رفتن سن ازدواج اقتصادی است. یکی از مهم‌ترین معیار‌ها برای ازدواج هم تهیه مسکن است. این روز‌ها حتی خانواده‌های سختگیر در راه ازدواج معمولا شرطی برای خرید خانه پیش پای جوانان نمی‌گذارند اما تهیه مسکن صرفا شامل خرید نمی‌شود و اوضاع بازار مسکن به گونه‌ای است که حتی اجاره مسکن هم برای بسیاری محال یا سخت شده همین بازار خراب مسکن خودش را در برخی از این شروط ضمنی غیرمتعارف ازدواج نشان می‌دهد.
آن‌طور که آرش دولتشاهی، وکیل پایه یک به جام‌جم می‌گوید بار‌ها دیده است که «شرطی از سوی مرد مبنی بر این‌که تا چهار سال اقدام به تهیه مسکن نخواهد کرد» به صورت قراردادی میان زوجین قید شده .به این مفهوم که مرد تا چهار سال بعد از ازدواج متعهد نیست مسکن جداگانه‌ای برای زندگی مهیا کند. هر چند این شرط به صورت قانونی در دفترخانه‌های ازدواج ثبت نمی‌شود، اما تلنگری است برای آن‌ها که مدت‌هاست با مصوبه و لایحه سعی دارند ازدواج را آسان کنند.
_اموال؛ نصف به نصف:
یکی از شروط ضمن عقد رایج که در سال‌های اخیر در قباله‌های رسمی ازدواج منتشر می‌شود شرطی است که بر اساس آن شوهر
تعهد می‌کند در هنگام طلاق -اگر طلاق به درخواست زن نباشد و طلاق به تشخیص دادگاه ناشی از تخلف زن از وظایف همسری و سوء‌اخلاق و رفتار او نبوده باشد – نصف اموالی را که در زمان زناشویی تحصیل کرده براساس نظر دادگاه به زن واگذار کند.
_حق طلاق و اجازه خروج:
در این میان بسیاری از شروط ضمنی عقد هم ثبت می‌شوند، به این مفهوم که زوجین در عقدنامه‌شان در دفاتر ازدواج آن را ثبت
رسمی می‌کنند. رایج‌ترین شروطی که دفترخانه‌ها هم چندان مشکلی با ثبت آن ندارند به موضوع اعطای حق طلاق به زن و اجازه سفر
به خارج از ایران توسط مرد برمی‌گردد.
_سالی یک بار سفر خارجی:
دیگر موردی که این روز‌ها رواج پیدا کرده و البته از معدود مواردی است که ریشه در وضعیت نابسامان اقتصادی ندارد «الزام به سفر خارجی» است.پر واضح است که دفترخانه‌ای زیر بار قید چنین شرطی در عقدنامه نمی‌رود، اما به نظر می‌رسد خانواده‌ها چاره‌ای برای این موارد پیدا کردند! باز هم روایت آرش دولتشاهی از چنین موردی شنیدنی است. او به جام‌جم می‌گوید: «مواردی وجود دارد که بیشتر
از آن‌که ثبت رسمی شود یا در بخشی از عقدنامه قید شود به عنوان توافقی میان خانواده‌ها شکل می‌گیرد و جالب این‌که برای بسیاری از دفترخانه‌ها هم این موارد مضحک است.
_قراردادی به نام حسن معاشرت!
بسیاری از زوجین شرط می‌کنند «حسن‌معاشرت» داشته باشند که خب این نکته به صورت نمادین در نهاد خانواده وجود دارد و چالشی به همراه ندارد، اما در صورت عدم چنین مواردی، آن‌ها با ارائه همین نکته در قرارداد به دادگاه‌های خانواده می‌روند! یا در مورد دیگری که این روز‌ها شنیده می‌شود، زوجین در قراردادی شرط می‌کنند که علاوه‌بر تبعیت از خانواده‌های خودشان از خانواده همسرشان هم تبعیت داشته باشند!
_شرط ازدواج؛ عدم رابطه زناشویی!
شاید بچه‌دار نشدن حالا یکی از شروط نامتعارف ضمن عقد شده باشد و هر چند چنین موردی نه قانونی است و نه فقهی، اما شروطی هم وجود دارد که بعضی از فقها هم نسبت به آن تفسیر‌های متفاوتی دارند. یکی از موارد عجیب آن مربوط می‌شود به «عدم رابطه زناشویی»، که در برخی موارد زوجین آن را در یک قراردادی میان خود به‌عنوان شرط ازدواج ثبت می‌کنند.
به گفته ناصر کاتوزیان، حقوقدان ایرانی، تشخیص مقتضای ذات هر عقد به طرز فکر خاص مردم هر اجتماعی بستگی دارد. ممکن است جامعه‌ای در زمانی خاص امکان نزدیکی را مقتضای نکاح بداند و در زمانی دیگر از آثار فرعی ازدواج به‌شمار آورد.
منبع:رصد امروز
گرداوری مطلب مورد نظر توسط:علی نادری