محل دفن حضرت علی (ع) کجاست؟ + تصاویرReviewed by Omid on Feb 1Rating:
آهوان به سرعت از تلی بالا رفتند و در آنجا خوابیده و آرام گرفتند. شکارچیان و هارون الرشید دیدند همین که سگها و بازهای شکاری نزدیک بلندی می رسند هر کدام به سویی پرت می شوند. آهوان بدون هیچ واهمه ای از بلندی به زیر می آمدند و همین که سگ ها و بازهای شکاری را بطرف آنها رها می کردند به نقطه مرتفع تل بالا رفته و آسوده می خوابیدند ولی هر بار که سگها و بازها برای صید آنها می خواستند از بلندی بالا روند به طرز اسرارآمیزی سقوط می کردند.
هارون و همراهان تا سه بار شاهد این وضع بودند، شکارچیان تعجب کردند و هارون حیران ماند. هارون دستور داد برای وی خیمه زدند و سفارش کرد بروند کوفه و مردی سالخورده که از اوضاع آن محل اطلاع داشته باشد پیدا نموده بیاورند پیرمردی فرتوت از قبیله بنی اسد را پیدا کردند و نزد هارون آوردند. هارون از پیرمرد پرسید:آیا راجع به این نقطه اطلاعی دارد و از گذشتگان خبری شنیده است؟
پیرمرد گفت:اگر خلیفه به من تامین بدهد که خودم و این محل در امان باشد اطلاعی که دارم در اختیار می گذارم.
هارون گفت:خدا را گواه می گیرم که از جانب من هیچگونه صدمه ای به تو و این محل نخواهد رسید.
پیر مرد گفت:پدرم برای من نقل کرده که در زمان پدرش شیعیان عقیده داشتند که این بلندی محل حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیهالسلام است. خدا اینجا را حریم امن خود قرار داده است و هر کس بدان پناه برد در امان خواهد بود.
هارون تا این را شنید از اسب پیاده شد و آب خواست و وضو گرفت و در همان نقطه به نماز ایستاد سپس خود را به زمین افکند و تا سه روز گریه و زاری کرد…
هارون دستور داد گنبدی بر آن تربت پاک بنا کردند و هر بار که به کوفه می آمد به زیارت آن حضرت می رفت. بدین گونه مدفن امیرالمؤمنین به دست یکی از دشمنان آن حضرت کشف شد و زیارتگاه خاص و عام گردید.
ساخت و بنای حرم حضرت علی (ع)
عمارت نخست آستانه حیدریه
هارون به دنبال این رویداد در حدود سال(۱۷۱ قمری) (۱۷۱ خورشیدی) اولین بارگاه و ساختمان مرقد علوی را بنا نهاد. تا چند دهه پیش در زیر طاق نزدیک قبر، نقشی بدیع و زیبا جلب توجه می کرد که نقش روی درش مردی بود که تیر و کمان در دست داشت و آهویی در پیش روی او قرار داشت. در سال ۱۳۲۳/۲۴ خورشیدی نگاره یادشده از جای خود برداشته شد و آن را به گنجینه حرم بردند.
حرم چهار در داشت و ضریح از سنگ سفید بوده و گنبد از گل سرخ که بالایش علامت سبزی نصب بود.
عمارت دوم
عمر بن یحیی از اصحاب امام کاظم این عمارت را بنا کرد.
عمارت سوم
پس از به قدرت رسیدن داعی صغیر از نوادگان زید پسر امام زین العابدین در طبرستان، ساخت سوم این آستانه در نهایت شکوه عظمت آغاز شد. عمارت هفتاد طاق داشت.
هیچ یک از پژوهشگران و مورخان به سازی و نوسازی آستانه را -که پس از آتش سوزی انجام گرفت- به شخص معینی نسبت نمی دهند و این می رساند که اصل عمارت عضدالدوله سالم بوده و بخشی از تزیینات طعمهٔ آتش شده، سپس زیورآرایی حرم مطهر را جمع فراوانی از شیعیان و شاهان کامل کرده اند.
امروزه حرم از آثار آل بویه و صحن از آثار صفویه و مجموعه این دو از شاهکارهای معماری اسلامی در جهان به شمار می رود.
حرم حضرت علی در دوره صفویان
حرم حضرت علی در دوره نادرشاه افشار
گنبد آستانه که در عصر عضدالدوله سپید بود و در زمان صفویان سبز شده بود، زمان نادر زرین شد و تاریخش را در کتیبه ایوان طلای آستانه با طلا سال ۱۱۵۶ قمری نگاشته اند. این کار نادرشاه تاثیر ژرفی در دل های شیعیان نهاد و جمع فراوانی از بزرگان شاعران شیعه به فارسی و عربی و ترکی و هندی اشعاری به این مناسبت سرودند.
همچنین در آراستن حرم و کاشی کاری صحن کوشش بسیار کرد، از جمله آثار وی که تاکنون باقی است کاشی کاری ایوان العلمای کنار رواق به سمت شمال است که به «مقام العلماء» هم شناخته شده، در آنجا بسیاری از عالمان شیعه و برخی از بزرگان صفوی خاک اند.
همسر نادرشاه رضیه بیگم دختر شاه سلطان حسین صفوی نیز هزینه بسیاری خرج تعمیرات و بازسازی اماکن متبرکه وقف کرد که اکثر کاشی کاری آستانه علوی از آنجا انجام گرفت.
حرم حضرت علی در دوره قاجاریان
هریک از شاهان قاجار آثاری در این آستانه از خود بازگذاشتند، از آن جمله آغامحمدخان قاجار در سال(۱۲۱۱ قمری) (۱۱۷۵/۷۶ خورشیدی) ضریح نقره به آستانه علوی تقدیم کرد. زمان فتحعلی شاه در سال(۱۲۳۵ قمری) (۱۱۹۹/۱۲۰۰ خورشیدی) تعمیراتی در آستانه انجام شد، مانند بازطلاکاری دو گلدسته. در سال (۱۲۶۲ قمری) (۱۲۲۴/۲۵ خورشیدی) به فرمان عباس قلی خان وزیر محمدشاه ضریحی دیگر از نقره به آستانه هدیه دادند.
حرم حضرت علی در حال حاضر
در عصر حاضر آخرین تعمیرات و تزیینات حرم در صورت گرفته است.
توسعه حرم نیز اکنون جریان دارد و تا حدود سال ۱۳۹۷ طول می کشد.
قصیده فارسی عرفی شیرازی در مدح علی ابن ابی طالب و وصف حرم:
این بارگاه کیست که گویند بی هراس کای اوج عرش سطح حضیض تو را مماس